Çin ve Kamboçya’dan her koşulda kader birliği vurgusu

Çin Cumhurbaşkanı Xi Jinping, dün Phnom Penh’te Kamboçya Başbakanı Hun Manet ile bir araya geldi. Görüşmede iki lider, yeni dönemde her koşulda Çin-Kamboçya kader birliğinin inşası konusunda mutabakata vardı. Liderler ayrıca 2025 yılını “Çin-Kamboçya Turizm Yılı” olarak ilan etti.

Cumhurbaşkanı Xi Jinping, yeni dönemde her koşulda inşa edilecek Çin-Kamboçya kader birliği doğrultusunda, tarafların bu süreci bir fırsat olarak görmesi gerektiğini vurguladı. Xi, Çin-Kamboçya kader birliğine ilişkin yeni eylem planının uygulanmaya devam edilmesinin önemine dikkat çekerek, bu işbirliğinin iki halka daha fazla somut fayda sağlaması için çaba gösterilmesi gerektiğini belirtti.

Xi Jinping, Çin-Kamboçya Hükümetlerarası Koordinasyon Komitesi mekanizmasından etkin şekilde yararlanılması gerektiğini vurguladı. İki ülke arasında dışişleri ve savunma bakanları düzeyinde yürütülen stratejik diyalogların düzenli ve verimli şekilde sürdürülmesinin önemine dikkat çeken Xi, ayrıca partiler ve yasama organları arasındaki temasların artırılması gerektiğini belirtti.

Xi Jinping, Çinli şirketlerin Kamboçya'ya yatırım yapmaya teşvik edileceğini, devasa Çin pazarının Kamboçya’ya daha fazla açılacağını ve Kamboçya’dan yüksek kaliteli tarım ürünleri ithalatının artırılacağını da ifade etti.

Xi, “Çin, iki halk arasındaki ilişkiyi daha yakınlaştırmak amacıyla, Kamboçya'ya hükümet bursları sağlamaya devam edecek, Çin-Kamboçya gençlik diyaloğu gibi değişim mekanizmasının kurulmasını destekleyecek, aynı zamada yerel yönetimler, medya ve düşünce kuruluşları arasındaki temasları teşvik edecek. İki taraf, toplumsal istikrarı ve bölge ülkeleri arasındaki normal iletişim düzenini korumak için, çevrimiçi yasadışı bahis, kumar ve dolandırıcılığa karşı daha güçlü ve daha verimli adımlar atmalı.” dedi.

Xi, Küresel Güney'in önemli güçlerinden ikisi olan Çin ve Kamboçya’nın, barış, dayanışma ve işbirliği yönündeki ortak değerlere bağlı kalıp, her türlü tek taraflı zorbalık eylemlerine karşı çıkması ve gerçek anlamdaki çok taraflılığı yerine getirmesi gerektiğini söyledi. Xi ayrıca, iki tarafa blok zıtlaşmalarına kararlılıkla karşı koyarak, ASEAN ve Lancang-Mekong İşbirliği gibi çerçevelerdeki koordinasyon ve işbirliğini güçlendirme çağrısında bulundu.

Hun Manet, Tek Çin politikasını kararlı bir şekilde izlediklerini ve Çin’in egemenliği ile toprak bütünlüğünü savunmasını desteklediklerini yineledi.

Kamboçya Başbakanı Hun Manet, Çin’in Kamboçya’nın en büyük ticaret ortağı ve en büyük yatırım kaynağı olduğunu hatırlatarak, iki ülke arasında ekonomi, ticaret, yatırım, endüstriyel ve tedarik zincirleri, tarım ve altyapı inşası gibi alanlardaki işbirliğini güçlendirmeye hazır olduklarını ifade etti.

Hun Manet ayrıca, çevrimiçi yasadışı bahis, kumar ve dolandırıcılıkla mücadele, eğitim ve kültür alanlarında iletişimin artırılması ve "Kamboçya-Çin Turizm Yılı"nın başarıyla geçmesi için Çin’le işbirliğini sürdüreceklerini belirtti.

Tek taraflılığın dünyada çalkantılara yol açtığını ve çok taraflı ticaret sistemine darbe indirdiğini dile getiren Hun Manet, bu durumda Çin’in lider rolünü oynayarak, dünyaya değerli bir istikrar sağladığını vurguladı. Hun Manet, Çin’le beraber iki tarafın ortak çıkarlarını savunmak için koordinasyon ve işbirliğini güçlendirmeye istekli olduklarını sözlerine ekledi.

İki lider görüşmeden sonra endüstri ve tedarik zincirleri konusundaki işbirliği, yapay zeka, kalkınma yardımı, gümrük denetimi ve karantinası, sağlık ve enformasyon gibi alanları kapsayan 30’dan fazla işbirliği belgesinin teatisine tanıklık etti.

İki taraf, yeni dönemde her koşulda Çin-Kamboçya kader birliğinin oluşturulması, Küresel Kalkınma Girişimi, Küresel Güvenlik Girişimi ve Küresel Medeniyet Girişimi’nin hayata geçirilmesine ilişkin bir ortak açıklama yayımladı.